Esat Anık ve Şiiri "Acelem Var"
Bir an evvel gitmeliyim
Acelem var, acelem var.
Eriyip de bitmeliyim
Acelem var, acelem var.
Hayallere dalamam ben
Muradımı alamam ben.
Daha fazla kalamam ben
Acelem var, acelem var.
Yıllar geçer başlar akın,
Gelecek geçmişten yakın.
Durdurmayın beni sakın
Acelem var, acelem var.
Kader verdi, kader alsın.
Gözlerim rüyâya dalsın.
Bu dünya sizlere kalsın
Acelem var, acelem var.
Özellikle âşıklarda şiirler daha önce şekil ve tür adları ile anılırdı (koşma, semai, varsağı, destan vb.). 19.yy'dan sonra şiirlere, şairleri isim vermeye başladılar. Şair Esat Anık'ın "Acelem var" adını verdiği şiiri dört tane dörtlükten meydana geliyor. İşin aslı şiir de zaten dört dörtlük olmuş. Hecenin sekizli kalıbı ile yazılan bu şiirde duraklar 4+4=8 veya 3+3+2=8 şeklinde meydana getirilmiş. "Acelem var, acelem var" şeklindeki bir düz ayak ile işlenmiş. Yahya Kemal'in belirttiği gibi Türk Şairi, redifi bulunca şiirin özünü söylemiş olur. Şair Anık "Acelem var acelem var" diyerek redifi bulmuş ve şiirini akıcı bir üslup ile tamamlamış. Kafiye örgüsü yönünden düz kafiye abab, cccb, dddb... kullanılmış. Kafiyeler tam kafiye veya zengin kafiye olarak seçilmiş. Yarım kafiye hiç kullanılmamış.
Türk Halk Şiirinin genel yapısından kaynaklanan ahenk; yani hece ölçüsü, durak ve kafiye ile elde edilen ahenk şiirde zaten var. Bunun dışında "Hayallere dalamam ben" dizesini ele alalım. Bu dizede (a,e ile asanons ; l,m harfleri ile aliterasyon) yapılmış. Şiirin hemen her dizesinde bu takım ses sanatları yapılarak şiir ahen ve musiki olarak zenginleştirilmiş.
Şiire bir de muhteva yönünden bakmaya çalışalım. İnancımıza göre dünya, gurbet; ahiret, sıladır. Biz gurbetteki işlerimizde yani dünya işlerinde hep aceleciyizdir. Aceleci olmak zorundayız; çünkü ömür kısa. Bu kısa süredeki bütün hazırlık o sonsuz gelecek içindir. Şair “Acelem var acelem var” tekrarlarıyla bunu söylemek istemiyor mu sizce? Hayır onu demek istemiyor derseniz; "Eriyip de bitmeliyim", "Daha fazla kalamam ben", "Durdurmayın beni sakın" ve hepsinden de önemlisi "Bu dünya sizlere kalsın" dizelerini nasıl açıklarsınız.
Belki günlük hayatta hep ölümü düşünerek yaşamayız; ama bilinç altında hep o ölüm gerçeği vardır.
Şair günlük hayatımızda hemen her gün kullandığımız kelimeleri tercih etmiş şiirinde. Anlaşılır bir üslup ve anlatım tekniği ile örmüş dizelerini. Ağdalı bir dil ve sanatsal bir takım süslemelerin kaygısını taşımadan sehli mümteni diyebileceğimiz bir eda ile dile getirmiş düşüncelerini. Marifet kelimelerde değil, hangi kelimeyi nerede ve nasıl kullanacağımızdadır. Şair bunu başarmış.
Ben derim ki Esat Anık'ın şiirlerine bir şekilde mutlaka ulaşın ve okuyun.
Rasim Köroğlu
30.12.2010